Źródło fot.:https://he.wikipedia.org/wiki/%D7%90%D7%93%D7%9D_(%D7%A1%D7%95%D7%92)#/media/File:Homo_erectus.JPG

Zanim pojawił się człowiek rozumny, z afrykańskiej kolebki na podbój świata,  wyruszył jego protoplasta , tj.  Homo erectus (człowiek wyprostowany).

Około 1,8 miliona lat temu występował on nie tylko w Afryce, ale także na obszarach około kaukaskich i Bliskiego Wschodu. Wkrótce zasiedlił tereny Azji Środkowej, Indii i Dalekiego Wschodu.

W Europie znalazł się ok. 1 miliona lat temu i napotkał tu sprzyjające warunki do życia. Jak wskazują wykopaliska w Isernia La Pineta we Włoszech, 800 tysięcy lat temu Homo erectus miał do dyspozycji rozległe obszary trawiaste z rzadka porośnięte dębami, sosnami cedrami, topolami, platanami, olchami. Okoliczne wzniesienia pokrywały lasy iglaste. Świat zwierzęcy reprezentowały między innym: nosorożce, żubry, słonie, niedźwiedzie, jak również hipopotamy, dziki czy przedstawiciele jeleniowatych.[1].

Obecnie dominują dwie hipotezy określające wykształcenie i rozprzestrzenienie się tej formy człowieka.

Pierwsza przyjmuje, że kolebką Homo erectus jest środkowo-wschodnia Afryka (Etiopia, Kenia, Tanzania), gdzie pojawił się prawdopodobnie około 1,8 miliona lat temu i stąd rozprzestrzenił na tereny zachodniej i wschodniej Azji. Afrykański przedstawiciel tego gatunku określany jest także jako Homo ergaster.

Druga hipoteza związana jest z niedawnym odkryciem w gruzińskim Dmanisi szczątków ludzkich (między innymi dobrze zachowana czaszka i części szkieletu), których wiek szacuje się na 1,85–1,78 mln lat. Znalezione tam szczątki naukowcy klasyfikują jako wczesnego Homo erectus oraz określają je od miejsca znaleziska, tj. obszaru Gruzji, jako Homo georgicus.

Na podstawie szczątków kostnych ustalono, że przeciętny Homo georgicus miał około 150 cm wzrostu i puszkę mózgoczaszki o pojemności około 600–680 cm³. Datowanie tych pozostałości skłania do wniosku, że pierwsi Homo erectus pojawili się nie w Afryce, a na Kaukazie. Zatem prawdopodobne jest, że już najstarsi przedstawiciele ludzkiego rodzaju, czyli Homo habilis opuścili Afrykę, a potem, być może właśnie na Kaukazie, wykształcił się z nich Homo erectus.

Homo erectus opanował potem Afrykę i dał początek kolejnym gatunkom, w tym Homo sapiens.

Rewolucyjna to w swej istocie hipoteza, a jej prawdopodobieństwo jest równie wysokie,  jak pogląd o afrykańskim początku Homo erectus.

Homo erectus jest najdawniejszym przedstawicielem istot człowiekowatych, o którym wiadomo, że świadomie umiał posługiwać się ogniem już około miliona lat temu[3], choć być może już i we wcześniejszych epokach udało się posiąść tę umiejętność.

Pierwsze paleniska, które wskazują na intencyjne użycie oraz podtrzymywanie płomienia przez Homo erectus, pochodzą z terenów dzisiejszych Węgier i Lazurowego Wybrzeża we Francji. Ten hominid nie bał się płomieni, a ogrzewał się ich ciepłem, piekł mięso i odstraszał dzikie zwierzęta. Ta umiejętność niewątpliwie pomogła również rozszerzyć mu zasięg występowania do stref chłodniejszego klimatu.

Homo erectus wydźwignął na szczyty wynalazczość w postaci wyrobu narzędzi takich jak obustronny pięściak, którego jeden koniec był ostry. Do jego osiągnięć zaliczyć można również sporządzanie ubrań czy budowę prostego szałasu.

Kilka lat temu dokonano zdumiewającego odkrycia. Grupa naukowców pod kierunkiem prof. Thomasa Strassera z amerykańskiego Providence College znalazła narzędzia kamienne w wąwozie Preveli na Krecie. Wykonane z lokalnego kwarcu przedmioty wyglądają tak samo jak narzędzia Homo erectus znane z Afryki. Liczą one około 700 tysięcy lat. Ponieważ Kreta od pięciu milionów lat jest wyspą, oznacza to, że Homo erectus potrafił przepłynąć dystans ponad 300 kilometrów, oddzielający Kretę od wybrzeży Afryki. Naukowcy przypuszczają, że prawdopodobnie dotarł tam na tratwie.

Od czasów tego pitekantropa datują się też zapewne początki w pełni rozwiniętego łowiectwa. Można przypuszczać, że temu trybowi życia towarzyszyła struktura społeczna typu ludzkiego, oparta na rodzinach monogamicznych, zakazie kazirodztwa i podziale pracy według płci i wieku. Nie ma jednak bezpośrednich danych o istnieniu u Homo erectus zaczątków jakichkolwiek wierzeń czy praktyk magicznych. Jego celem było przede wszystkim zdobywanie pożywienia. Wszystko, co nadawało się do zjedzenia, było zbierane: owoce, pędy i korzenie roślin, także padlina, ale nie tylko. Niebagatelną pozycję w pożywieniu Homo erectus stanowiła zwierzyna łowna. Odkrycia wskazują, że istoty te polowały na antylopy, co było większym wyzwaniem niż chwytanie żółwi i drobnych gryzoni, jak to czynili jego poprzednicy, czyli Homo habilis. Są też dowody, że pitekantropy te uprawiały kanibalizm. Instynkt przeżycia wykluczał dzisiejsze rozumienie tego, co niedozwolone moralnymi zakazami.

Obozowiska Homo erectus wykazują obecność organizacji przestrzennej. Przejawiało się to w postaci odrębnej lokalizacji miejsc wytwarzania narzędzi kamiennych, obróbki kości oraz przygotowywania pokarmów. Ich szczątkom towarzyszą zwykle prymitywne narzędzia kultury aszelskiej (Europa Zachodnia) i narzędzia odłupkowe (Europa Środkowa i Wschodnia).

Szczątki kostne Homo erectus odkryto w Niemczech, na obszarze Turyngii, w miejscowości Bilzingsleben. Skamieliny tego hominida znaleziono także w Vértesszőlős na Węgrzech (na północny zachód od Budapesztu). Najstarszym dobrze udokumentowanym obozowiskiem Homo erectus w w najbliższym sąsiedztwie ziem polskich jest stanowisko Korolewo na Zakarpaciu, którego wiek datowany jest na ponad 800 tysięcy lat. O pobycie Homo erectus na na ziemiach polskich świadczą znaleziska śladów jego działalności. Odkryto je w Kończycach Wielkich w powiecie cieszyńskim (województwo śląskie). Wiek znalezisk oszacowano na ok. 800 tysięcy lat, jakkolwiek są wątpliwości co do słuszności takiego datowania. Z kolei w Trzebnicy, na stokach Winnej Góry (Wzgórza Trzebnickie), odkryto pozostałości bardziej współczesnego obozowiska (narzędzia, kości zwierząt, paleniska), datowane na okres ok. 0,5 miliona lat temu. Są również przesłanki świadczące, że ludzie tego gatunku zamieszkiwali okolice wokół rzeki Pilicy (Jaskinia Biśnik). Homo erectus  wyginął ok. 100–50 tysięcy lat temu.

by histslov

Before the wise man appeared, from the African cradle to conquer the world, his progenitor, ie Homo erectus (an upright man) set out.

About 1.8 million years ago, he appeared not only in Africa, but also in areas around the Caucasian and the Middle East. Soon he settled in the areas of Central Asia, India and the Far East.

In Europe, it was about 1 million years ago and encountered favorable conditions for living here. According to the excavations at Isernia La Pineta in Italy, 800,000 years ago, Homo erectus had at its disposal vast grasslands with rarely overgrown with oaks, cedar pines, poplars, plane trees, alders. The surrounding hills were covered with coniferous forests. The animal world represented, among others: rhinoceros, bison, elephants, bears, as well as hippopotamuses, wild boars and deer. [1].

At present, two hypotheses defining the education and spread of this form of man dominate.

The first assumes that the cradle of Homo erectus is central-eastern Africa (Ethiopia, Kenya, Tanzania), where it probably appeared about 1.8 million years ago and hence spread to western and eastern Asia. The African representative of this species is also referred to as Homo ergaster.

The second hypothesis is related to the recent discovery of human remains in Georgia’s Dmanisi (including the well-preserved skull and parts of the skeleton), whose age is estimated at 1.85-1,78 million years. Remains found there are classified as early Homo erectus and they determine them from the place of the find, ie the area of ​​Georgia, as Homo georgicus.

On the basis of bone remains, it was found that the average Homo georgicus was about 150 cm tall and the skull can with a capacity of about 600-680 cm³. Dating these residues leads to the conclusion that the first Homo erectus appeared not in Africa but in the Caucasus. Therefore, it is likely that the oldest human representatives, or Homo habilis, left Africa, and then, perhaps in the Caucasus, Homo erectus developed from them.

Homo erectus later mastered Africa and gave rise to more species, including Homo sapiens. [2]

A revolutionary is in essence a hypothesis, and its probability is as high as the view of the African beginning of Homo erectus.

Homo erectus is the oldest representative of human beings, who is known to consciously know how to use fire already about a million years ago [3], although perhaps already in previous ages it was possible to acquire this skill.

The first hearths, which indicate the intentional use and maintenance of the flame by Homo erectus, originate from the territories of today’s Hungary and the Côte d’Azur in France. This hominid was not afraid of flames, he warmed them with heat, he roasted meat and repelled wild animals. This skill has undoubtedly also helped to extend its range of occurrence to colder climate zones.

Homo erectus raised the heights of inventiveness in the form of making tools such as a two-sided punch, one end of which was sharp. His achievements also include making clothes or building a simple hut. [4]

A few years ago an amazing discovery was made. A group of scientists under the guidance of prof. Thomas Strasser from the American Providence College found stone tools in the Preveli gorge in Crete. The items made of local quartz look the same as Homo erectus tools known from Africa. They are around 700,000 years old. Since Crete has been an island for five million years, it means that Homo erectus has been able to cross a distance of over 300 kilometers, separating Crete from the coast of Africa. Researchers suspect that he probably got there on a raft. [5]

From that time, the pitcaanthrope probably dates back to the beginnings of fully developed hunting. It can be assumed that this mode of life was accompanied by a human-type social structure, based on monogamous families, the prohibition of incest, and the division of labor by sex and age. However, there is no direct data about the existence of Homo erectus in the beginnings of any beliefs or magical practices. His goal was primarily to obtain food. Everything that could be eaten was harvested: fruits, stems and roots of plants, also carrion, but not only. Homegrown animal was also a significant item in the Homo erectus food. The findings indicate that these creatures were hunting antelopes, which was more challenging than capturing turtles and small rodents, as his predecessors, Homo habilis, did. There is also evidence that these pitecanthropists practiced cannibalism.

Homo erectus bone remains were discovered in Thuringia, Germany, in the town of Bilzingsleben. The hominid fossils have also been found in Vértesszőlős in Hungary (north-west of Budapest). The oldest well-documented homo erectus camp in the immediate vicinity of Polish lands is Korolewo’s position in Transcarpathia, whose age is dated to over 800,000 years. Homo erectus’s stay in Poland is confirmed by the traces of his activity. They were discovered in Kończyce Wielkie. The age of finds was estimated at about 800,000 years [6], however there are doubts about the validity of such dating [7]. In turn, in Trzebnica, on the slopes of Winna Góra (Wzgórza Trzebnickie), the remains of a more modern camp (tools, animal bones, hearths) were discovered, dating back to about 0.5 million years ago. [8] There are also indications that people of this species inhabited the area around the Pilica River (Biśnik Cave). [9] Homo erectus died about 100-50 thousand years ago.


Literatura

Historia powszechna 2. Od prehistorii do cywilizacji na kontynentach pozaeuropejskich, pod red. Luca Serafini, Mario Torrentini, Mauritzio Antonini, Mediasat Group S.A., 2007, s. 66.

Reid Ferring, Oriol Oms, Jordi Agustí, Francesco Berna, Medea Nioradze, Teona Shelia, Martha Tappen, Abesalom Vekua, David Zhvania, and David Lordkipanidze, Earliest human occupations at Dmanisi (Georgian Caucasus) dated to 1.85–1.78 Ma PNAS 2011; published ahead of print June 6, 2011.

Matt Kaplan, Million-year-old ash hints at origins of cooking South African cave yields earliest evidence for human use of fire,“NATURE”, 02 April 2012.

Historia powszechna 2. Od prehistorii do cywilizacji na kontynentach pozaeuropejskich,pod red. Luca Serafini, Mario Torrentini, Mauritzio Antonini, Mediasat GroupS.A. 2007, s. 52–55.

Nasi prehistoryczni przodkowie byli znacznie rozumniejsi, niż do niedawna sądzono, „Nauka, Newsweek”, 28.02.2010.

Wojciech Pastuszka, Ogromne wątpliwości co do najstarszych śladów ludzi w Polsce, w: archeowiesci.pl, 2011-04-01.

Jan M. Burdukiewicz, Zbigniew Śnieszko, A Lower Palaeolithic settlement at Trzebnica (SW Poland),„Ethnographisch-Archäologische Zeitschrift” 35, s. 27–40, 1995. Waxmann, Najstarsze Ślady obecności człowieka na ziemiach polskich,http://www.muzeum.milicz.biz/index.php?c=4.

Reid Ferring, Oriol Oms, Jordi Agustí, Francesco Berna, Medea Nioradze, Teona Shelia, Martha Tappen, Abesalom Vekua, David Zhvania, and David Lordkipanidze, Earliest human occupations at Dmanisi (Georgian Caucasus) dated to 1.85–1.78 Ma PNAS, June 6, 2011.